Het is slim om je verantwoordelijkheden écht te laten landen
Ken je dat gevoel in een teamoverleg? Iedereen is druk, iedereen doet z’n best… en tóch blijft iets liggen. Of erger: twee mensen doen hetzelfde, dubbel werk, en niemand voelt zich écht verantwoordelijk.
Aha! Het probleem is vaak niet wie het werk doet, maar wie de verantwoordelijkheid krijgt. Niet wie alles weet, maar wie moet weten om de verwachte actie te nemen. Een spits die goed verdedigt krijgt geen kans om te scoren. Een leider zonder info kan niet leiden, als iemand uw werk doet … dan kan u er geen eigenaar van zijn… etc. Het gaat niet om vastpinnen & inperken, maar om elkaar de rollen te gunnen die nodig zijn om samen te versnellen.
In deze blog duiken we in vier praktische methodes (RACI, DACI, RAPID en PANDA) waarmee je binnen teams helderheid kan creëren — zónder de energie eruit te trekken – al kan je ze allemaal misbruiken.
Waarom rolverdeling niet saai, maar strategisch is
Duidelijkheid in verantwoordelijkheden klinkt saai. Tot je een project leidt waar niemand beslist, niemand uitvoert, en iedereen wil meepraten. Dán merk je: verwarring vertraagt.
Een goede rolverdeling zorgt voor:
- Snellere beslissingen
- Minder frustratie
- Minder micromanagement
- En ja, meer eigenaarschap
En het is ook gewoon eerlijk. Want hoe kan iemand verantwoordelijkheid nemen, als die persoon niet de juiste informatie, mandaat en ruimte krijgt?
PS. Als je nog eens weet wélke verantwoordelijkheden van strategisch belang zijn – dan kan je teams strategisch stroomlijnen voor daadkracht òf je kan je grootste verantwoordelijkheden verdelen in stukjes, leggen bij 5 verschillende mensen en actief falen – u bepaalt uw agenda natuurlijk. Ik leg u enkel de keuze voor.
4 methodes om rollen en verantwoordelijkheden slim te verdelen
1. RACI – de klassieker
Een handige matrix om taken toe te wijzen:
- R = Responsible → wie voert het uit?
- A = Accountable → wie draagt eindverantwoordelijkheid?
- C = Consulted → wie moet je input vragen?
- I = Informed → wie moet op de hoogte blijven?
🔧 Gebruik bij: projecten met vaste deliverables, duidelijke scope en meerdere betrokken afdelingen.
2. DACI – wie drijft het proces?
Lijkt op RACI, maar legt meer nadruk op wie de boel trekt:
- D = Driver → wie coördineert?
- A = Approver → wie beslist?
- C = Contributors → wie levert inhoudelijke input?
- I = Informed → wie moet je bijpraten?
🧭 Ideaal bij: cross-functionele projecten waarbij je tempo wil houden en mensen ownership wil geven zonder alles zelf te beslissen.
3. RAPID – voor complexe beslissingen
- R = Recommend → wie doet een voorstel?
- A = Agree → wie moet akkoord geven (bv. Finance, Legal)?
- P = Perform → wie voert uit?
- I = Input → wie kan waardevolle inzichten geven?
- D = Decide → wie hakt de knoop door?
⚙️ Handig bij: beslissingen met meerdere belangen of impact op strategie én operatie.
4. PANDA – voor snelle fix in chaos
- Problem → wat moet opgelost worden?
- Action → wat moet er gebeuren?
- Name → wie doet het?
- Date → wanneer is het klaar?
🐼 Perfect voor: ad-hoc meetings, werksessies of situaties waarin iedereen knikt maar niemand handelt.
Aha! Rollen uitdelen is iets anders dan mensen vastzetten
Het gaat er niet om dat mensen nooit uit hun rol mogen stappen. Natuurlijk mag je bijspringen. Maar weet dan wel: als jij een probleem ‘even snel fixt’, loop je twee risico’s:
- Je laat zelf elders een gat vallen
- Je ontzegt iemand anders de informatie én de leerkans die hij nodig heeft voor zijn eigen rol
Kortom: fixen ≠ overnemen. Het is dus belangrijk om te denken: kreeg iemand de juiste rol om gas te kunnen geven? Respecteer ik deze in de rol? Het is geen kwestie van hokjesdenken, maar van teamdenken.
Hoe je dit toepast in je team
- Start met bewustzijn. Welke rollen zijn cruciaal? Wie draagt welke rol? En weet die persoon dat ook?
- Maak het zichtbaar. Een gedeelde sheet of Miro-board is vaak al genoeg. Verankering ligt in de overlegmethode en bij de moderator.
- Herbekijk het geregeld. Projecten veranderen, dus rollen mogen dat ook.
- Wees niet bang voor positiewissels. Zolang duidelijk blijft wie de keuze maakt én de gevolgen draagt.
Tot slot: duidelijkheid is niet saai — het is een voorwaarde voor versnelling
Creativiteit sterft niet door duidelijkheid. Ze sterft door chaos, frustratie en het gevoel dat je het allemaal alleen moet oplossen. Dus: wees niet bang om rollen uit te delen. Het is geen micromanagement. Het is een manier om teams te laten accelereren. Samen. Bewust. En zonder dat iemand achteraf zegt: “Ik dacht dat jij dat deed?”
Wil jij dit soort helderheid in jouw team? Boek een workshop of sparsessie met mij. We kijken naar uw keuzes en vervolgens naar uw samenwerking. Geen zware methodes, wél directe versnelling.
